Điện Long An - Cung điện đẹp nhất của vương triều Nguyễn
0 /5 của 0 đánh giá
Điện Long An với kiến trúc kết hợp hài hòa giữa kết cấu kiến trúc và trang trí mỹ thuật được xây dựng vào năm 1845, thời vua Thiệu Trị .
Mục lục | Hiện
Điện Long An nằm trong tổng thể kiến trúc cung Bảo Ðịnh được vua Thiệu Trị cho xây dựng vào năm 1845 ở bờ bắc sông Ngự Hà (gần cầu Vĩnh Lợi phường Tây Lộc). Hiện nay, điện Long An nằm trên đường Lê Trực, phường Thuận Thành, thành phố Huế, tỉnh Thừa Thiên - Huế. Là một di tích trong Quần thể di tích Cố đô Huế được công nhận là di sản văn hóa thế giới ngày 11/12/1993. Di tích này được xếp hạng cấp quốc gia theo Quyết định số 872QÐ/BVHTT ngày 12/5/1997.
Lược sử điện Long An
Điện được xây dựng vào năm 1845, thời vua Thiệu Trị với tên gọi là Điện Long An trong cung Bảo Định, phường Tây Lộc (Huế) làm nơi nghỉ của vua sau khi tiến hành lễ Tịch điền mỗi đầu xuân. Đây cũng là nơi vua Thiệu Trị thường hay lui tới, nghỉ ngơi, đọc sách, làm thơ, ngâm vịnh.
Sau khi vua Thiệu Trị qua đời, đây cũng là nơi quàn thi hài của vua trong tám tháng, trước khi làm lễ Ninh lăng (đưa đi an táng). Ngoài nơi thờ chính thức trong Thế Miếu, bài vị của vua Thiệu Trị còn được đưa vào thờ tại điện Long An - nơi ông thường lui tới khi còn sống. Trong thời kỳ thất thủ kinh đô (1885), quân Pháp đã tràn vào ngôi điện, làm mất đi sự tôn nghiêm của một nơi thờ phụng. Vì thế, sau biến cố này, bài vị của vua Thiệu Trị được đưa vào thờ tại điện Phụng Tiên bên trong Đại Nội.
Sở dĩ ngôi điện ở vị trí hiện nay (số 3 Lê Trực, Huế) trong khu vực Thành nội, vì năm 1885, sau trận đánh úp đồn Mang Cá của Pháp do Tôn Thất Thuyết chỉ huy bị thất bại, vua Hàm Nghi và tam cung chạy khỏi Hoàng Thành, ra Quảng Trị. Kinh thành Huế thất thủ, quân Pháp chiếm cung Bảo Định làm sở chỉ huy, lục soát thô bạo điện Long An và tiếp đó ngôi điện bị triệt hạ, vật dụng được xếp vào kho.
Cho đến năm 1909, đời vua Duy Tân, ngôi điện được chuyển ra vị trí mới hiện nay và phục dựng làm Tân Thơ Viện lưu giữ hàng ngàn tư liệu bằng chữ Hán, Pháp, Anh,... chủ yếu phục vụ cho học sinh trường Quốc Tử Giám.
Ngày 24/8/1923, Khâm Sứ Trung kỳ và vua Khải Ðịnh cùng ban sắc dùng Ðiện Long An làm Bảo tàng Khải Ðịnh.
Hiện nay, điện Long An còn gọi là Bảo tàng Mỹ thuật Cung đình Huế, là nơi trưng bày cổ vật cung đình Huế.
Kiến trúc điện Long An
Ðiện Long An hình chữ nhật dài 35,70 m, rộng 28 m, vỉa ốp đá thanh nền cao 1,1 m. Diện tích phần mái rộng đến 1.750 m², nằm trên dàn trò được chống đỡ bằng hệ thống 128 cột gỗ lim. Ðây là tòa nhà kép "Trùng thiềm điệp ốc".
Tiền điện 7 gian, chính điện 5 gian 2 chái. Hai phần được nối với nhau bằng hệ thống trần thừa lưu, chạm trổ tinh xảo. Bộ mái của Long An điện nguyên thủy lợp ngói âm dương tráng men vàng, trên dưới có 7 lớp ngói liệt, mái chia thành nhiều lớn để giảm bớt sự nặng nề. Ðỉnh nóc chính điện đắp hình đầu rồng đội hạt trân châu, hai bờ đầu nóc gắn hồi long, bốn bờ quyết có tượng long, lân, quy, phụng đắp bằng vữa khảm sành sứ. Hàng cột hiên thon nhỏ cắm xuống mặt sân, tạo ảo giác về chiều cao cho ngôi điện.
Ðiểm đặc biệt nổi bật nhất ở nghệ thuật kiến trúc điện Long An là sự kết hợp hài hòa giữa kết cấu kiến trúc và trang trí mỹ thuật. Tám bộ vì kèo nóc tiền điện không được thiết kế theo lối chồng rường giả thủ thông thường như các tòa cung điện khác ở Kinh thành Huế. Bằng nghệ thuật chạm lộng, các nghệ nhân Huế xưa đã tạo thành 8 đồ án lưỡng long tranh châu đồ sộ và liền khối mà nhìn vào nhiều người vẫn tưởng đó là những tác phẩm mỹ thuật. Phần trang trí nội thất của ngôi điện vẫn theo lối nhất thi nhất họa và nhất tự nhất họa phổ biến trong các cung điện Huế. Các nghệ nhân xưa đã dùng các chất liệu như xường, ngà voi, xà cừ... khảm lên phần kiến trúc mộc vừa giản dị mà tinh tế. Xen kẽ giữa những ô hộc trang trí là những đại tự với những lời chúc tốt lành, thịnh trị.
Trải qua nhiều năm với sự khắc nghiệt của khí hậu ở Huế, mặc dù vào thập niên 90 đã từng được trùng tu, đến nay công trình kiến trúc này đã xuống cấp nghiêm trọng về tổng thể. Để trả lại giá trị cho ngôi điện có kiến trúc đẹp và độc đáo này, năm 2007, Trung tâm Bảo tồn Di tích Cố đô Huế phối hợp với Viện Khoa học Công nghệ Xây dựng (thuộc Bộ Xây dựng), đã lập Hồ sơ Thiết kế Bảo tồn, Tu bổ điện Long An và đã được các cấp ngành liên quan phê duyệt. Thời gian để thực hiện cho toàn bộ các công việc này sẽ tiến hành trong hai năm, bắt đầu từ cuối năm 2008. Kinh phí đầu tư tổng thể cho toàn bộ công việc thiết kế bảo tồn, tu bổ điện Long An là trên 14 tỷ đồng.
Trang trí nội ngoại thất của điện phong phú, giàu tính nghệ thuật, lộng lẫy và thanh nhã, khéo léo điểm sáng những chi tiết chính, tô mờ những chỗ phụ là một công trình kiến trúc độc đáo, mang đậm phong cách kiến trúc Nguyễn. Các sưu tập ở đây phong phú và đa dạng, phần lớn tập trung vào mảng đề tài mỹ thuật thời Nguyễn (1802-1945), gồm sưu tập y phục của hoàng gia, sưu tập đồ sứ, các đồ dùng trong sinh hoạt nơi cung cấm, những bộ tranh vẽ trên gương có tuổi thọ trên 150 năm, những bộ nhạc khí dùng trong các cuộc lễ hội chốn cung đình... Có lẽ, đây là bảo tàng duy nhất của Việt Nam hiện có một số lượng hiện vật khổng lồ của thời Nguyễn - triều đại phong kiến cuối cùng ở Việt Nam.
Phong thủy Nghiên cứu Nhân vật Mẹo vặt